برای تجربه بهتر در این وبسایت، لطفا از صفحه نمایش بزرگتر استفاده کنید.
انتشار گزارشهای سالانه چند سالی است که در اکوسیستم استارتاپی کشور به یک روند جاافتاده تبدیل شده است. ابزاری برای اطلاعرسانی و شفافیت بیشتر در زیستبومی که نگاه بیشتر بازیگران آن هم به بازار بورس است و هم به سرمایهگذارهای بزرگی که چنین گزارشهایی را با دقت دنبال میکنند.
در یکی از آخرین موارد گزارش سالانه دیجیکالا در سال ۱۴۰۰ منتشر شده است. وضعیت تجارت الکترونیک در جهان و ایران، جایگاه دیجیکالا در اکوسیستم تجارت الکترونیک ایران، الگوی خرید آنلاین کاربران ایرانی، اقدامات دیجیکالا در زمینه مسئولیت اجتماعی، مارکتپلیس و زیرساخت عملیات و لجستیک دیجیکالا برای ارائه خدمات به مشتریان و فروشندگان از جمله محورهای اصلی گزارش سال دیجیکالا هستند.
دیجی کالا یکی از اولین استارتاپهای ایرانی است که از سال ۸۵ شروع به فعالیت کرده و از معدود نامهایی است که از دهه هشتاد اکوسیستم استارتاپی کماکان فعال و روبه رشد است. استارتاپی که حالا میتوان گفت بزرگترین خردهفروشی کشور با هر متر و معیاری است و آمارهای آن از این نظر اهمیت دارند که هم در حوزه خرید آنلاین و هم در صنعت خردهفروشی بسیاری از کسبوکارهای استارتاپی دیگر میخواهند ببینند سبک خرید و رفتار مشتریان به کدام سمت و سو رفته و کدام بازارها جذابیتهای بیشتری برای کاربران ایرانی داشته است.
از سوی دیگر این برند استارتاپی در سالهای گذشته تلاش کرده وارد حوزههای دیگری از جمله پرداخت اعتباری، سرمایهگذاری روی استارتاپها، شتابدهی و کمک به کسبوکارهای کوچک و… هم بشود و حالا بسیاری گزارش سال ۱۴۰۰ آن را از دریچه عملکردش در این حوزهها بررسی میکنند. حوزههایی که در اکوسیستم استارتاپی کشور در سالهای اخیر و بعد از یک رکود دو-سه ساله مجددا در حال توسعه و رشدند و خیلیها میخواهند بدانند و ببینند بازیگر اول صنعت خردهفروشی آنلاین در آنها چه کارنامهای به جا گذاشته است.
حمید محمدی، بنیانگذار و مدیرعامل دیجیکالا در ابتدای گزارش گفته که دیجیکالا از محدودیتهای کرونا یاد گرفته مقیاسپذیر باشد و به سمت روشهای خلاقانه برای مقیاسپذیری و استفاده از مدلهای کسبوکار جدید برود و راهکارهای هوشمند و غیرمتمرکز را برای افزایش ظرفیت و حضور فراگیرتر در سراسر کشور پیدا کند.
محمدی معتقد است این رویکرد به دیجیکالا برای توسعه طولی و عرضی با همکاری شرکای تجاری متعدد کمک کرده است. تمرکز دیجیکالا در توسعه عمودی بر بهبود شاخصهای کلیدی مارکتپلیس و مقیاسپذیری و بهینهسازی آن بوده است.بر اساس گفتههای محمدی، دیجیکالا در مسیر ایجاد اکوسیستم اقتصاد دیجیتال گام برداشته؛ دیجیاکسپرس، اسمارتک، دیجیپی، پیندو، دیجینکست، افزایش حضور عرضهکنندههای روستایی، رونمایی از دیجیکالا بیزینس، دیجیفای، دیجیکلاود و مگنت همگی از پایههای توسعه این اکوسیستم در زنجیره ارزش تجارت الکترونیک هستند.
با نگاهی استارتاپی آنچه از این گزارش اهمیت دارد بخشهای توسعهای است که دیجیکالا در صنعت خردهفروشی آنلاین در سالهای اخیر به سرانجام رسانده است. ازجمله اینکه دیجیپی در سال ۱۴۰۰ سرویسهای اعتباری، درگاه پرداخت هوشمند، کیف پول و سرویس بازگشت وجه کالاهای مرجوعی را به کاربران ارائه کرده؛ در سال ۱۴۰۰،از طریق درگاههای پرداخت دیجیپی، ۲۸۲.۰۰۰ میلیارد ریال تراکنش انجام شده، ۳۵.۰۰۰ میلیارد ریال هم به کاربرانی که از خریدشان منصرف شدهاند، پرداخت شده؛ دیجیپی ۱۰.۰۰۰ میلیارد ریال اعتبار خرد به کاربران تخصیص داده است.
از طرف دیگر در سالهای گذشته رکود در شتابدهندهها و مراکز نوآوری و شکست در راهاندازی کسبوکارهای استارتاپی جدید نقدی جدی بوده که به این زیست بوم وارد شده است. در جهت راهکاریابی برای این چالش دیجینکست یکی از بازوهای دیجی کالا بوده که تلاش کرده به نگاهی به آینده مسیر رشد کسبوکارهای دیگر را در کنار دیجیکالا فراهم کند.
دیجینکست یا همان مرکز نوآوری و سرمایهگذاری دیجیکالا به کسبوکارهای نوپا سرمایه تزریق میکند. توسعه فناوری پیششتابدهی، شتابدهی و برنامههای آموزشی از محورهای فعالیت دیجینکست هستند. دیجینکست با ۲۵ استارتاپ فعال، دارای پنج محصول بر لبه فناوری است و تاکنون روی ۴۹ استارتاپ سرمایهگذاری کرده است.
بخش دیگری از گزارش به نحوه پرداخت کاربران پرداخته است. بیش از ۱۰ درصد از پرداختها در سال ۱۴۰۰ به روش پرداخت اعتباری و پرداخت از طریق کیف پول اتفاق افتاده، ۷۸/۱ درصد پرداختها آنلاین، ۱۰/۵ درصد پرداختها در محل، ۵/۵ درصد پرداختها بهصورت اعتباری، ۵/۱ درصد پرداختها با کیف پول و ۰/۸ درصد پرداختها با کارت هدیه انجام شده است.
در سال ۱۴۰۰ مارکتپلیس دیجیکالا وارد ششمین سال فعالیتش شد. در سال ۱۴۰۰ همزمان با رشد فروش در مارکتپلیس، تعداد فروشندگان نیز با رشد ۶۳/۶درصدی همراه بود. در سال ۱۴۰۰، هر فروشنده فعال مارکتپلیس بهطور متوسط ماهانه ۴۹۴ میلیون ریال فروش داشته است. در سال ۱۴۰۰ یکی از فروشندگان موبایل در مارکتپلیس موفق شد در خردادماه ۴۶۷ میلیارد ریال بفروشد. این عدد رکورد فروشندگان مارکتپلیس در یک ماه است.
در سال ۱۴۰۰ فروشندگان استانهای تهران، خراسان رضوی، اصفهان، البرز و آذربایجان شرقی بیشترین فروش را در دیجیکالا داشتهاند. در سال ۱۴۰۰ سفارشهایی که کالاهای موجود در انبار دیجیکالا بوده، در طول دو روز و هشت ساعت به دست خریدار رسیدهاند. عدم موجودی کالا در انبار، زمان مذکور را دوبرابر افزایش داده است.
آمارهای دیجیکالا به عنوان بزرگترین خردهفروشی کشور را میتوان معیاری برای آنچه در حوزه آنلاین این صنعت در جریان است دانست. آمارهایی که نشان میدهند ۷۰ درصد کاربران دیجیکالا آقا هستند و ۳۰ درصد خانم. بیشتر کاربران دیجیکالا دهه شصتیها و دهه هفتادیها هستند. اپلیکیشن موبایلی محبوبترین ابزار کاربران دیجیکالا در زمینه بازدید و سفارش است.
مشتریان دیجیکالا در تهران، البرز و اصفهان در سال ۱۴۰۰ بیشترین خرید را داشتهاند. تهران، البرز، اصفهان، مازندران، خراسان رضوی، فارس، خوزستان، گیلان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کرمان، کرمانشاه، همدان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، یزد، قم، قزوین، گلستان، مرکزی، لرستان، زنجان، اردبیل، بوشهر، کردستان، سمنان، ایلام، چهارمحالوبختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، خراسان جنوبی و خراسان شمالی بهترتیب بیشترین سهم خرید را داشتهاند.
بیش از ۸.۷۰۰ همکار مستقیم در بیش از ۸۲۸ نوع شغل در تمامی مراکز گروه دیجیکالا در ۲۴استان کشور مشغول به کار هستند. نسبت همکار خانم به آقا در گروه دیجیکالا ۳۰ درصد است. بخشهای توزیع، انبار، امور مشتریان و محتوا نیز بیشترین سهم از همکاران را به خود اختصاص داده و نسبت آنها به کل همکاران ۷۶ درصد است.