جنگ جایگاه فروش فروشندگان دیجی‌کالا به سود مشتریان

در مارکت‌پلیس دیجی‌کالا با هدف ایجاد بستری برای رقابت سالم میان فروشندگان که منجر به قیمت‌گذاری منصفانه به نفع مصرف‌کنندگان شود، سازوکارهایی در نظر گرفته شده است. یکی از آن راهکارها جایگاه فروش (Buy Box) است. بای باکس به خریداران کمک می‌کند تا از میان کالاهای عرضه شده، بر اساس نیازشان بهترین انتخاب ممکن را داشته باشند.

جایگاه فروش (بای باکس)؛ رقابتی برای جلب رضایت خریداران

در بازارگاه اینترنتی (مارکت‌پلیس) دیجی‌کالا، مشابه هر بازار آفلاین دیگری، فروشندگان برای جلب رضایت خریداران و افزایش درآمد، با یکدیگر رقابت می‌کنند. اما یک تفاوت اساسی که این بازارگاه آنلاین با سایر بازارها دارد، قابلیت «جایگاه فروش» است. مهم‌ترین عاملی که سبب می‌شود یک فروشنده برنده این جایگاه شود منصفانه و رقابتی بودن قیمت‌گذاری کالا است. حدود ۸۰ درصد خریدها از فروشنده برنده این جایگاه انجام می‌شود، بنابراین در حالی که فروشنده‌ها برای کسب این جایگاه و قیمت‌گذاری منصفانه رقابت می‌کنند، در نهایت مصرف‌کننده نهایی می‌تواند کالای مورد نیاز خود را با قیمت مناسبی دریافت کند. در یک سیستم اقتصادی آزاد و در حالی که همه فروشنده‌ها محصولات خود را با ویژگی‌ها و قیمت‌های متنوع عرضه کرده‌اند، مصرف‌کننده نهایی است که با ارزیابی گزینه‌های انتخابی، تصمیم می‌گیرد کدام محصول را خریداری کند و به بازار آن رونق ببخشد. در دیجی‌کالا نیز تلاش شده است میدان رقابتی سالم میان فروشنده‌ها از سراسر ایران ایجاد شود تا در نهایت خریدار نهایی سود بیشتر و تجربه بهتری داشته باشد. 

جایگاه فروش با استفاده از الگوریتم‌های تعریف شده به صورت سیستمی و هوشمند بر اساس سه شاخصه ارزیابی می‌شود:

قیمت کالا: مهم‌ترین عاملی که سبب می‌شود یک فروشنده این جایگاه را از آن خود کند، قیمت‌گذاری منصفانه‌تر نسبت به سایر رقبا است. 

بازه تامین کالا: این بازه مشخص می‌کند فروشنده تا چه زمان پس از ثبت سفارش می‌تواند کالاهای انتخابی مشتری را به مرکز پردازش دیجی‌کالا تحویل دهد. برخی فروشندگان برای نگهداری کالاهایشان از انبار دیجی‌کالا استفاده می‌کنند یا برخی دیگر امکان ارسال مستقیم توسط فروشنده در همان روز ثبت سفارش دارند که در این حالت بازه ارسال در کمترین حالت ممکن است. هر چه بازه زمانی ارسال کوتاه‌تر باشد فروشنده امتیاز بیشتری را در این قسمت کسب می‌کند زیرا باعث می‌شود سفارش زودتر به دست مشتری برسد که این منجر به رضایت بیشتر خریدار می‌شود.

نوع ارسال و کیفیت کالا: یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار نظر و امتیاز خریداران به کالا و عملکرد فروشنده است. خریداران پس از دریافت سفارششان می‌توانند در نظرسنجی ارزیابی عملکرد فروشنده شرکت کنند. بنابراین مشارکت حداکثر خریداران در نظرسنجی بعد از خرید، به ارزیابی عملکرد فروشنده کمک می‌کند و راهنمایی برای سایر کاربران خواهد بود. در صورتی که فروشنده کالای باکیفیتی را به خریداران ارائه دهد و امتیاز بهتری را از آنان کسب کند، در این بخش امتیاز بیشتری می‌گیرد.

نحوه استفاده از بخش‌های مختلف جایگاه فروش (بای باکس)

خریداران بالقوه زمانی که به صفحه یک کالا وارد می‌شوند اولین اطلاعاتی که برای خرید می‌بینند، جایگاه فروش و مشخصات فروشنده برنده جایگاه است. توجه به بخش‌های متفاوت از این جایگاه فروش می‌تواند تضمین کند که کاربر مناسب‌ترین تصمیم را برای خرید اتخاذ کرده است. به عنوان نمونه برای این کالا نام فروشنده برنده جایگاه نمایش داده شده است در حالی که ۳ فروشنده دیگر نیز این کالا را به صورت همزمان عرضه می‌کنند.

با کلیک بر اسم فروشنده، کارنامه عملکرد او قابل مشاهده است. عملکرد فروشنده‌ها بر اساس سه مولفه تامین به موقع، تعهد به ارسال و مرجوع نشدن کالاهایشان سنجیده می‌شوند. همچنین امتیاز خریداران قبلی از این فروشنده، نمایش داده شده است.

پس از اطلاعات فروشنده، گارانتی محصول نشان داده شده است که برای کالاهای مختلف به خصوص کالاهای بخش الکترونیک، ممکن است انواع متفاوت گارانتی‌ها توسط فروشنده‌ها ارائه شود. گارانتی اصالت و سلامت فیزیکی که در این نمونه تصویر مشاهده می‌شود، تضمین می‌کند دیجی‌کالا محصول را در سلامت فیزیکی به دست مشتری می‌رساند و فارغ از آن که در توضیحات این گارانتی درج شده باشد، تمامی کالاها شامل این گارانتی می‌شوند.

بخش بعدی جایگاه فروش وضعیت نگهداری کالا در انبار و ارسال آن را نشان می‌دهد. اگر کالا در انبار دیجی‌کالا موجود باشد، به محض ثبت سفارش در فرآیند پردازش قرار می‌گیرد و توسط مأمور ارسالپیک دیجی‌کالا برای مشتری ارسال می‌شود. اگر کالا در انبار فروشنده موجود باشد، ابتدا لازم است پس از ثبت سفارش، فروشنده کالا را به انبار دیجی‌کالا ارسال کند تا پردازش و بسته‌بندی آن انجام شود. به همین دلیل معمولا کالاهایی که در انبار دیجی‌کالا هستند، امکان ارسال در بازه زمانی نزدیک‌تری دارند. در حالت سوم که ارسال توسط فروشنده است، اگر فروشنده امکان ارسال به آدرس مشتری را داشته باشد، مستقیما و سریع‌تر سفارش را ارسال می‌کند. کاربران می‌توانند نحوه ارسال توسط فروشنده یا دیجی‌کالا را هنگام نهایی کردن ثبت سفارش انتخاب کنند.

در انتهای جایگاه فروش، امتیاز دیجی‌کلابی که از خرید این کالا برای مشتری لحاظ می‌شود و قیمت اصلی یا قیمت پس از تخفیف فروشنده قرار دارد. 

سعید ایپچی‌لر مدیر تعالی عملکرد پلتفرم (Platform Operational Excellence) در دیجی‌کالا: «فرآیند تخصیص جایگاه فروش به فروشنده‌ها به صورت کامل سیستمی و با کمک فرمول‌ها و الگوریتم‌های هوشمند انجام می‌شود. ما تلاش می‌کنیم در جایگاه فروش، با ارزیابی سه عامل که بر تجربه هر فرد موثر است، ارزنده‌ترین تجربه خرید را پیشنهاد دهیم تا در نهایت هر خریدار بر اساس اولویت‌هایش بتواند کالای مورد نیازش را انتخاب کند.»

دیجی‌کالا همواره به دنبال سازوکارهایی است تا به تصمیم‌گیری بهتر مشتریان کمک کند و تجربه خوشایند برای آنان رقم بزند. پیش از ثبت سفارش، توجه به عوامل ذکر شده تضمین می‌کند هر خریدار بر اساس نیازهای خود آگاهانه‌ترین تصمیم را بگیرد.